Faktor Anwar : PAS menangani ancaman perpecahan..

Oleh Haris Zalkapli

Perbezaan pendapat dan pendekatan dalam PAS untuk menguruskan kedudukan dalam Pakatan Rakyat dan usaha menubuhkan kerajaan baru – dengan cara yang boleh didefinisikan sebagai menyalahi moral – semakin jelas dapat diperhatikan orang ramai.

Pertembungan di media massa melibatkan pemimpin tertinggi parti, terbaru melibatkan Mursyidul Am Datuk Nik Abdul Aziz Nik Mat dengan Datuk Mustafa Ali, dibaca dengan pelbagai cara oleh ahli dan penyokong, yang sejumlah besar masih dalam penafian tentang apa yang melanda parti mereka.

Hal seperti ini tidak pernah berlaku dalam sejarah terkini PAS, menunjukkan perkembangan terbaru ini sangat kritikal dan mampu menentukan kedudukan dan haluan parti pada masa akan datang.

Sejak beberapa bulan lalu, di peringkat bawah, sejumlah besar ahli membahagikan diri mereka kepada penyokong dua tokoh pimpinan parti, iaitu sama ada “penyokong presiden” atau “penyokong mursyidul am,” merujuk kepada secara umumnya, pihak yang menyokong satu bentuk rundingan dengan Umno dan menilai dengan lebih kritikal kedudukan PAS dalam Pakatan Rakyat dan kumpulan yang menyokong terus bersama Pakatan dan segala rancangannya, termasuk menubuhkan kerajaan pusat di bawah pimpinan Datuk Seri Anwar Ibrahim.

Persaingan ini menimbulkan keresahan dalam kalangan ahli, terutama yang tidak mendapat akses kepada berita dalaman tentang apa yang berlaku di peringkat pimpinan, salah satu punca wujudnya dua kumpulan besar itu.

Sebagai contoh, kritikan personal mursyidul am terhadap pesuruhjaya Terengganu mengejutkan banyak ahli, terutama yang tidak mengetahui latar belakang pertembungan tersebut. Kritikan yang diluahkan itu selain agak personal juga dilihat sebagai agak berlebihan oleh sesetengah ahli, sehingga menimbulkan dakwaan bahawa Nik Aziz dipengaruhi oleh kumpulan Erdogan yang rapat dengannya untuk mengeluarkan kenyataan keras itu.

Mustafa dalam wawancara yang disiarkan Harakah hanya mengulas kemungkinan gagal usaha mengubah kerajaan dalam tempoh sehari pada 16 September, 2008. Bagaimanapun, ulasan itu dibaca sebagai bercakap bagi pihak Umno, yang pada masa kini sering digunakan sebagai kata ganti kepada segala kejahatan politik. Kenyataan Mustafa itu dilihat sebagai menyalahi “semangat 16 September” yang diperjuangkan Pakatan.

Di peringkat lebih tinggi pula, perdebatan lebih terperinci berlaku, dengan kedua-dua kumpulan bersikap sangat kritikal terhadap satu sama lain. Kumpulan yang digelar Erdogan dengan cara yang agak simplistik menuduh kumpulan pesaingnya sebagai mahu bersama musuh (Umno), malah ada yang mendakwa kecenderungan kumpulan terbabit bermatlamatkan kuasa dan wang, sedangkan usaha berbincang dengan Umno bukan sesuatu yang hanya bermula selepas pilihan raya ke-12 lalu.

Bagaimanapun, argumen kumpulan penentang Erdogan juga agak simplistik dan tidak tersusun, seperti menimbulkan persoalan Islam dalam kerajaan baru tanpa memberikan penjelasan yang lebih spesifik dan jelas. Pada muktamar lalu, kenyataan-kenyataan kumpulan penentang Erdogan dikemukakan dengan keras, sehingga menunjukkan satu sikap berbeza dengan wajah baru PAS yang cuba dikemukakan kepada rakyat Malaysia sejak beberapa tahun lalu.

Bagaimanapun, agak jelas dapat dilihat bahawa kumpulan Erdogan agak mendominasi, terutama disebabkan kenyataan-kenyataan mursyidul am yang secara efektif menyebelahi mereka, sehingga usaha untuk bersikap kritikal terhadap “semangat 16 September” kelihatan dinafikan, seperti yang dilihat dalam kes Mustafa.

Kumpulan Erdogan juga menuduh pesaingnya bertindak membelakangi keputusan muktamar yang berlangsung di Ipoh Ogos lalu, iaitu mengukuhkan Pakatan Rakyat. Tindakan-tindakan kumpulan tersebut dikritik sebagai sekurang-kurangnya tidak membantu usaha Pakatan, dan ada yang menyifatkan sebagai “memberi talian hayat kepada Umno.”

Kumpulan yang menentang Erdogan sebahagian besarnya bersikap kritikal kepada Anwar, yang berdasarkan sejarah ialah musuh ketat PAS ketika beliau masih bersama kerajaan Barisan Nasional. Bagaimanapun, kumpulan ini tidak menjadikan hujah ini sebagai hujah utama untuk menilai semula Pakatan yang dipimpin Anwar.

Anwar menjadi satu figur yang sentral dalam persaingan ini, kerana hubungan rapat individu-individu kem Erdogan dengan beliau, sehingga dikatakan mereka lebih menerima kepimpinan Anwar.

Kumpulan ulama konservatif dalam PAS masih tidak menerima rancangan Anwar untuk menubuhkan kerajaan pusat, dan dilaporkan PAS meminta senarai ahli-ahli parlimen yang disebut-sebut sebagai bersedia melompat untuk dinilai, sebelum membuat keputusan sama ada menyertai kerajaan baru nanti sekiranya berjaya ditubuhkan, atau tidak.

Berdasarkan realiti ini, PAS sememangnya menuju perpecahan, melainkan dan sehingga tindakan yang wajar diambil untuk menanganinya.

Berhubung penubuhan kerajaan pusat baru, semua pihak perlu bersikap realistik tentang potensi menubuhkan kerajaan, agar tidak hanya bergantung dan bertindak berdasarkan rancangan seorang ahli politik – sehingga menjejaskan perpaduan parti - yang sepatutnya dinilai dengan kritikal seperti juga ahli-ahli politik lain.

sumber - politik pop